व्हिटॅमिन डी हे सर्वात आवश्यक पोषक तत्वांपैकी एक आहे. हे केवळ आपल्या शरीराला मजबूत हाडे, दात आणि स्नायूंसाठी आवश्यक नाही तर शरीराला कॅल्शियम आणि फॉस्फरसचे सेवन आणि त्याची उपस्थिती राखण्यासाठी देखील उपयुक्त आहे. तसेच हाडे तयार होण्यास मदत होते. प्रत्येकाला माहित आहे की सूर्यप्रकाश हा व्हिटॅमिन डीचा सर्वोत्तम स्त्रोत आहे. म्हणूनच याला सनशाईन व्हिटॅमिन असेही म्हणतात. पण इथे सूर्य व्हिटॅमिन डी कसा देतो हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. व्हिटॅमिन डी सूर्यप्रकाशातून बाहेर पडून मानवी शरीरात जाते की आणखी काही?
अशा प्रकारे सूर्यापासून व्हिटॅमिन डी मिळते
इंटिग्रेटिव्ह आणि लाइफस्टाइल मेडिसिनच्या क्षेत्रात तज्ञ असलेले सर्वांगीण पोषणतज्ञ ल्यूक कौटिन्हो यांनी अलीकडेच सोशल मीडियावर व्हिटॅमिन डीशी संबंधित प्रश्नाचे उत्तर दिले. खिडकीतून येणाऱ्या सूर्यप्रकाशातून ‘ड’ जीवनसत्त्व मिळते का, असा प्रश्न त्यांना विचारण्यात आला. त्याला उत्तर देताना ते म्हणाले की, सूर्यप्रकाशातून व्हिटॅमिन डी मिळत नाही. उलट, मानवी शरीर स्वतःच व्हिटॅमिन डी तयार करते. जेव्हा त्वचा सूर्याच्या अल्ट्राव्हायोलेट किरणांच्या संपर्कात येते, जे व्हिटॅमिन डी संश्लेषणास चालना देतात. या दरम्यान व्हिटॅमिन डी बनवण्याची प्रक्रिया सुरू होते. यामध्ये यकृत, किडनी यांचाही सहभाग असतो.
हे सुद्धा वाचा
अवॉर्ड फंक्शनमधून ‘रेड कार्पेट’ गायब! ऑस्करची 62 वर्षांची परंपरा बदलणार
रिक्षावर लोखंडी पाईप पडला अन् माय-लेकाने जीव गमावला! मुंबईतील दु:खद घटना
INDvsAUS : चौथ्या कसोटीत कोहलीचा ‘विराट विक्रम!’ ब्रायन लाराला पछाडत रचलाय धावांचा डोंगर
यावेळी सूर्यप्रकाश टाळा
ते म्हणाले की सूर्यापासून व्हिटॅमिन डी तयार करण्यासाठी, व्यक्तीची त्वचा थेट सूर्यप्रकाशात आली पाहिजे. परंतु येथे हे देखील लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे की एखाद्याने थेट सूर्यप्रकाशात तेजस्वी प्रकाशात बसू नये. मजबूत सूर्यप्रकाशामुळे त्वचा खराब होऊ शकते. यामुळे त्वचेचे गंभीर आजार होऊ शकतात.
तुम्ही कोणत्या देशात राहता यावरही सूर्यप्रकाश घेणे अवलंबून असते. वेगवेगळ्या देशांमध्ये, सूर्यकिरणांचा प्रभाव त्याच्या दिशेनुसार बदलतो. सूर्यप्रकाशात किमान 15 मिनिटे ते एक तास आवश्यक आहे. यापेक्षा जास्त बसल्याने नुकसान होऊ शकते.
व्हिटॅमिन डी खूप फायदेशीर आहे
ब्रिटनच्या नॅशनल हेल्थ सर्व्हिस (NHS) नुसार, व्हिटॅमिन डी शरीरातील कॅल्शियम आणि फॉस्फेटचे प्रमाण नियंत्रित आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी कार्य करते. निरोगी हाडे, दात आणि स्नायू राखण्यासाठी पोषक तत्वांची गरज असते. NHS च्या मते, व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे मुलांमध्ये मुडदूस सारखे हाडांचे आजार होऊ शकतात. ऑस्टियोमॅलेशिया नावाच्या स्थितीमुळे प्रौढांमध्ये हाडांचे दुखणे होऊ शकते. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे थकवा, हाडे दुखणे, मूड समस्या, केस गळणे, स्नायू कमकुवत होणे, भूक न लागणे आणि वारंवार आजार होणे यासह अनेक लक्षणे दिसू शकतात.