आपले शरीर 50 हून अधिक संप्रेरकांनी बनलेले असते. जेव्हा आपण आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयींमध्ये निष्काळजी असतो किंवा आपल्या जीवनशैलीत काही चूक करतो तेव्हा शरीरातील हार्मोन्स देखील बिघडतात. थायरॉईड, लठ्ठपणा, कॉर्टिसॉल, इन्सुलिन आणि पीरियड्सशी संबंधित समस्या हार्मोन्सच्या गडबडीमुळे उद्भवतात. (pranayama for of hormonal imbalance)
तुम्हाला पाठदुखीचा त्रास होतो का? मग दररोज करा ‘हे’ योगासन
आजच्या जीवनशैलीत तरुणांनाही हार्मोनल समस्यांना सामोरे जावे लागते. हार्मोनल समस्यांपासून आराम मिळवण्यासाठी बरेच लोक डाएट प्लॅन, व्यायाम आणि शारीरिक कसरत करतात, परंतु ही समस्या अशी आहे की एकदा ती आली की ती तुम्हाला दीर्घकाळ त्रास देऊ शकते. (pranayama for of hormonal imbalance)
जर तुम्हीही आजकाल तुमच्या जीवनशैलीमुळे हार्मोनल समस्यांशी झुंज देत असाल आणि विविध आहार योजना फॉलो करण्याचा कंटाळा आला असाल, तर आता काहीतरी खास करण्याची वेळ आली आहे. हार्मोन्सचे संतुलन राखण्यासाठी तुम्ही तुमच्या जीवनशैलीत प्राणायामचाही समावेश करावा. (pranayama for of hormonal imbalance)
पोटाची चरबी कमी करायची आहे? मग दररोज करा ‘ही’ योगासने
- मंडुकासन (बेडूक पोझ)
जर तुम्ही उच्च रक्तातील साखर किंवा कमी रक्तातील साखरेसारख्या इन्सुलिनशी संबंधित समस्यांशी लढत असाल तर मांडुक आसन करा. मंडुकासन केल्याने शरीरातील स्वादुपिंड उत्तेजित होते, रक्तातील साखर नियंत्रित करते आणि इन्सुलिनचा प्रवाह सुधारतो. मंडुकासन प्राणायाम केल्याने पोट आणि पोटाच्या खालच्या भागाला व्यवस्थित मसाज होतो, ज्यामुळे पचनाच्या समस्यांपासूनही आराम मिळतो. (pranayama for of hormonal imbalance)
मंडुकासन कसे करावे
– मंडुकासन करण्यासाठी वज्रासनात जमिनीवर शांतपणे बसावे. यानंतर हाताच्या मुठी बंद करा.
-आता दोन्ही हातांच्या मुठी नाभीजवळ आणा आणि पोट आत खेचताना दीर्घ श्वास घ्या.
– यादरम्यान छाती खाली वाकवून मांड्यांना स्पर्श करू द्या.
– ही प्रक्रिया 10 ते 15 वेळा करा.
- थायरॉईड संप्रेरक: भ्रामरी प्राणायाम
थायरॉईडसारख्या असाध्य आजाराने ग्रस्त असलेले लोक भ्रामरी प्राणायाम करू शकतात. भ्रामरी प्राणायाममुळे झोप आणि रक्तदाब यांसारख्या समस्यांपासूनही आराम मिळतो. यासोबतच हा प्राणायाम मानसिक तणाव कमी करतो आणि नैराश्य आणि निद्रानाशाची समस्या टाळतो. (pranayama for of hormonal imbalance)
भ्रामरी प्राणायाम करण्याची पद्धत
– भ्रामरी प्राणायाम करण्यासाठी सर्वप्रथम जमिनीवर शांतपणे बसावे.
– आता डोळे बंद करा आणि तर्जनी दोन्ही कानांवर ठेवा.
– यानंतर तोंड बंद करून नाकाने दीर्घ श्वास घ्या किंवा कोणताही मंत्र म्हणा.
– ही प्रक्रिया तुम्ही दिवसातून 2 ते 3 वेळा करू शकता.
- मेलाटोनिन – योग निद्रा
मेलाटोनिन संप्रेरक मुख्यत्वे आपल्या झोपेमध्ये आणि जागरणात महत्त्वाची भूमिका बजावते. आरोग्य तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, ज्या लोकांना निद्रानाश, झोपेचा त्रास आणि सकाळी उठण्यास त्रास होतो, याचा अर्थ त्यांच्या शरीरातील मेलाटोनिन हार्मोनवर परिणाम होत आहे. मेलाटोनिन संप्रेरक संतुलित करण्यासाठी निद्रा योग करणे फायदेशीर ठरते. (pranayama for of hormonal imbalance)
योग निद्रा कसे करावे
– तुम्ही रात्री झोपण्यापूर्वी अंथरुणावर निद्रा योगाभ्यास करू शकता.
-यासाठी सर्वप्रथम बेडवर झोपा आणि डोळे बंद करा.
-सुरुवातीला, दीर्घ श्वास घ्या आणि हळूहळू सामान्य स्थितीत या.
– या काळात तुमच्या मनात चाललेली कोणतीही गोष्ट विसरून जा आणि मन पूर्णपणे शांत ठेवा.
– योग निद्रामध्ये 5 ते 7 मिनिटे राहा, यामुळे तुम्हाला चांगली झोप मिळेल.